Nền tảng dưới dạng dịch vụ (PaaS) có thể được mô tả như một hình thức của điện toán đám mây, trong đó các bên thứ ba cung cấp các tài nguyên phần cứng và phần mềm cần thiết. Vậy PaaS là gì? Được hoạt động như thế nào? Cùng Vbee AI tìm hiểu chi tiết về nền tảng này và phân biệt sự khác biệt của PaaS so với Saas và IaaS nhé!
Tìm hiểu về PaaS
PaaS là gì?
Platform as a Service (PaaS) là một mô hình trong lĩnh vực điện toán đám mây cung cấp cho khách hàng một nền tảng hoàn chỉnh bao gồm phần cứng, phần mềm, và cơ sở hạ tầng để phát triển, triển khai và quản lý các ứng dụng mà không đòi hỏi họ phải lo lắng về việc xây dựng và duy trì cơ sở hạ tầng đó tại chỗ (on-premises platform).
Nhà cung cấp PaaS lưu trữ toàn bộ hạ tầng, gồm máy chủ, mạng, lưu trữ, phần mềm hệ điều hành, cơ sở dữ liệu, và các công cụ phát triển, tại trung tâm dữ liệu của họ. Điều này giúp giảm bớt gánh nặng của việc quản lý cơ sở hạ tầng cho người sử dụng PaaS. Thay vì phải tự mình cài đặt, cấu hình và duy trì toàn bộ hạ tầng, họ có thể tập trung vào việc phát triển và triển khai ứng dụng của họ.
Các dịch vụ PaaS thường cung cấp một loạt các công cụ và dịch vụ cho phép phát triển ứng dụng, kiểm thử, triển khai, và quản lý chúng một cách hiệu quả. Những công cụ này thường bao gồm ngôn ngữ lập trình, thư viện, frameworks, cơ sở dữ liệu, dịch vụ tích hợp, và nhiều tính năng khác để giúp người phát triển xây dựng và duy trì ứng dụng của họ.
Các nhà cung cấp dịch vụ đám mây hàng đầu, ví dụ như Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure và Google Cloud Platform, đều có dịch vụ PaaS của riêng họ. Ngoài ra, có sẵn các giải pháp PaaS nguồn mở và từ các công ty phần mềm uy tín, cung cấp nhiều lựa chọn cho người phát triển và doanh nghiệp trong việc triển khai và quản lý ứng dụng trực tuyến.
03 hình thức chính của PaaS
Vậy hình thức chính của PaaS là gì? Có 03 hình thức chính của PaaS mà khách hàng có thể tận dụng, theo việc xác định của Viện Công nghệ Tiêu chuẩn Quốc gia (NIST):
- Public PaaS
Public PaaS được xây dựng trên cơ sở hạ tầng được cung cấp để sử dụng bởi nhiều tổ chức khác nhau (đôi khi được gọi là mô hình nhiều bên thuê). Cơ sở hạ tầng có thể thuộc sở hữu, quản lý và hoạt động bởi các doanh nghiệp, tổ chức học thuật hoặc chính phủ, và nó tồn tại trên cơ sở của nhà cung cấp đám mây.
Các giải pháp Public PaaS phù hợp trong lĩnh vực điện toán đám mây và cho phép người dùng kiểm soát việc triển khai ứng dụng, trong khi nhà cung cấp đám mây quản lý tất cả các thành phần cơ sở hạ tầng chính.
- Private PaaS
Nền tảng phát triển Private PaaS được xây dựng trên cơ sở hạ tầng được cung cấp để sử dụng độc quyền bởi một tổ chức duy nhất, có thể bao gồm nhiều người dùng. Cơ sở hạ tầng có thể thuộc sở hữu, quản lý và hoạt động bởi tổ chức, bên thứ ba hoặc tổ hợp nào đó và có thể tồn tại trong hoặc ngoài cơ sở, vẫn phải đảm bảo tính bảo mật.
Các nhà cung cấp Private PaaS tập trung vào tính bảo mật và tuân thủ, đồng thời duy trì tính linh hoạt tương tự như Public PaaS. Họ cung cấp giải pháp dưới dạng phần mềm trong tường lửa của người dùng, cho phép các nhà phát triển xây dựng, triển khai và quản lý ứng dụng trong một môi trường bảo mật và tuân thủ quyền riêng tư.
- Hybrid PaaS
Đây là sự kết hợp hài hòa giữa Public PaaS và Private PaaS. Hai mô hình đám mây vẫn là các thực thể riêng biệt nhưng được kết nối với nhau thông qua công nghệ độc quyền hoặc tiêu chuẩn hóa, cho phép tính linh hoạt về dữ liệu và ứng dụng.
Mặc dù Hybrid PaaS hiếm khi được sử dụng cho các giải pháp PaaS, nhưng nó cung cấp sự kết hợp giữa tính linh hoạt của Public PaaS và tính bảo mật của Private PaaS, làm cho nó có thể phù hợp cho các trường hợp sử dụng đặc biệt.
PaaS hoạt động như thế nào?
Chúng ta sẽ tìm hiểu về các hoạt động của PaaS là gì. Về cơ bản, PaaS có 3 phần chính như sau:
Cơ Sở Hạ Tầng Đám Mây: PaaS bao gồm cơ sở hạ tầng đám mây, bao gồm máy ảo (virtual machines – VM), phần mềm hệ điều hành, lưu trữ, mạng và tường lửa. Nhà cung cấp PaaS quản lý và duy trì những yếu tố cơ bản này.
Phần Mềm Phát Triển và Quản Lý Ứng Dụng: PaaS cung cấp một môi trường cho việc xây dựng, triển khai và quản lý ứng dụng. Các công cụ phát triển tiêu chuẩn và môi trường phát triển được tích hợp trong PaaS để giúp nhà phát triển tạo ứng dụng một cách hiệu quả.
Giao Diện Người Dùng Đồ Họa (GUI): PaaS cung cấp một giao diện người dùng đồ họa hoặc GUI. Điều này cho phép các nhóm phát triển và DevOps thực hiện công việc của họ trên toàn bộ vòng đời ứng dụng thông qua giao diện trực tuyến. Điều này giúp họ cộng tác trong các dự án, thử nghiệm ứng dụng mới và triển khai các sản phẩm đã hoàn thành.
Với PaaS, nhiều nhóm phát triển và vận hành có thể làm việc đồng thời trên cùng một dự án. Các ứng dụng sẽ được thiết kế và phát triển ngay trong PaaS bằng cách sử dụng phần mềm trung gian. Các nhà cung cấp PaaS quản lý một phần lớn dịch vụ điện toán đám mây, bao gồm máy chủ, thời gian chạy và ảo hóa. Tuy nhiên, công ty của bạn vẫn duy trì việc quản lý các ứng dụng và dữ liệu của họ.
Các trường hợp sử dụng PaaS
Bằng cách cung cấp một nền tảng tích hợp và sẵn sàng sử dụng và cho phép tổ chức giảm gánh nặng quản lý cơ sở hạ tầng cho nhà cung cấp dịch vụ đám mây và tập trung vào việc phát triển, triển khai và quản lý ứng dụng, PaaS có thể thúc đẩy hoặc giảm bớt một số sáng kiến trong lĩnh vực Công nghệ thông tin, bao gồm:
- Phát triển và quản lý API
Nhờ vào khung tích hợp, PaaS giúp các đội phát triển, vận hành, quản lý và bảo mật các giao diện lập trình ứng dụng (API) để dễ dàng chia sẻ dữ liệu và chức năng giữa các ứng dụng.
Internet of Things (IoT): Ngoài ra, PaaS có thể hỗ trợ phát triển ứng dụng IoT và xử lý dữ liệu theo thời gian thực từ các thiết bị IoT. Điều này có ích trong việc kết nối và quản lý hàng triệu thiết bị thông minh.
- Phát triển Agile và DevOps
PaaS cung cấp môi trường được cấu hình đầy đủ để tự động hóa vòng đời phần mềm, bao gồm tích hợp, triển khai, bảo mật, kiểm thử và triển khai.
- Di chuyển và phát triển trên nền tảng đám mây
Với các công cụ sẵn sàng và khả năng tích hợp, PaaS đơn giản hóa việc di chuyển các ứng dụng hiện có lên đám mây, đặc biệt thông qua việc cải tiến (replatforming) hoặc tối ưu hóa lại (refactoring) để tận dụng khả năng mở rộng và cân bằng tải của đám mây.
- Chiến lược Hybrid Cloud
PaaS hỗ trợ mô hình đám mây lai (hybrid cloud) bằng cách tích hợp các dịch vụ đám mây công cộng, đám mây riêng tư và cơ sở hạ tầng truyền thống, tạo ra môi trường tích hợp và linh hoạt. Điều này cho phép tổ chức quản lý và triển khai ứng dụng trên cả ba môi trường, đáp ứng nhu cầu công việc truyền thống hoặc đám mây tùy theo yêu cầu.
PaaS được sử dụng cho mục đích gì?
Trên thực tế, nhiều nhà cung cấp đám mây, phần mềm và phần cứng đã tạo ra các giải pháp PaaS để phục vụ việc xây dựng các loại ứng dụng cụ thể hoặc các ứng dụng dùng để tương tác với các loại phần cứng, phần mềm hoặc thiết bị cụ thể.
- AIPaaS (PaaS cho Trí tuệ nhân tạo)
PaaS dành cho Trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép các nhóm phát triển xây dựng các ứng dụng trí tuệ nhân tạo mà không phải lo lắng về việc mua sắm, quản lý, hay duy trì sự mạnh về tính toán, khả năng lưu trữ, và băng thông mà các ứng dụng AI thường cần.
AIPaaS thường bao gồm các mô hình học máy và học sâu đã được đào tạo sẵn, mà các nhà phát triển có thể sử dụng nguyên bản hoặc tùy chỉnh, cùng với các API sẵn có để tích hợp các khả năng AI cụ thể, ví dụ như nhận dạng giọng nói hoặc chuyển đổi giọng nói thành văn bản, vào các ứng dụng hiện có hoặc mới.
- iPaaS (nền tảng tích hợp dưới dạng dịch vụ)
Là một giải pháp lưu trữ trên đám mây cho việc tích hợp các ứng dụng. iPaaS cung cấp cách tiêu chuẩn để tổ chức kết nối dữ liệu, quy trình, và dịch vụ trên các đám mây công cộng, đám mây riêng, và môi trường on-premises mà không cần mua sắm, cài đặt, và quản lý phần cứng, phần mềm trung gian, và các giải pháp tích hợp riêng. (Lưu ý rằng các giải pháp PaaS thường bao gồm các khả năng tích hợp, ví dụ như quản lý API, nhưng iPaaS mang tính toàn diện hơn).
- cPaaS (nền tảng giao tiếp dưới dạng dịch vụ)
Là một PaaS giúp các nhà phát triển dễ dàng tích hợp các khả năng giao tiếp như giọng nói, video, và nhắn tin vào các ứng dụng mà không cần đầu tư vào phần cứng và phần mềm truyền thông chuyên biệt.
- mPaaS (nền tảng di động dưới dạng dịch vụ)
Là một PaaS giúp đơn giản hóa việc phát triển ứng dụng cho các thiết bị di động. mPaaS thường cung cấp các phương pháp mã thấp (bao gồm cả kéo và thả đơn giản) để truy cập các tính năng đặc biệt của thiết bị di động, ví dụ như máy ảnh, mic, cảm biến chuyển động, và khả năng định vị địa lý (hoặc GPS) trên điện thoại.
Sự khác biệt giữa SaaS, IaaS so với PaaS là gì?
PaaS có thể xem như một bước tiến nằm giữa IaaS và SaaS. Trong khi IaaS tập trung vào việc cung cấp cơ sở hạ tầng có thể trả phí theo nhu cầu cho một tổ chức, PaaS đi xa hơn bằng cung cấp cả một loạt các công cụ cần thiết để phát triển ứng dụng. Trái lại, SaaS là các ứng dụng phần mềm sẵn sàng sử dụng, có thể truy cập thông qua internet thông qua bên thứ ba. Đáng chú ý là hầu hết các nền tảng SaaS hiện đại thường được xây dựng trên cơ sở của IaaS hoặc PaaS.
IaaS | PaaS | SaaS | |
Mục đích sử dụng | Sử dụng cho các kỹ sư mạng | Dành cho các đội ngũ kỹ sư phát triển | Dành cho người dùng cuối |
Truy cập | Được quyền truy cập vào máy ảo và bộ nhớ ảo | Cung cấp quyền truy cập vào môi trường thời gian chạy để sử dụng và phát triển cho ứng dụng | Cấp quyền truy cập cho những người dùng cuối |
Mô hình | Cung cấp mô hình ảo hoá qua internet | Mô hình điện toán đám mây để phát triển ứng dụng | Mô hình điện toán đám mây dành cho người dùng cuối |
Mức độ hiểu biết kỹ thuật | Am hiểu sâu về kỹ thuật | Cần hiểu biết kỹ thuật cơ bản | Không có yêu cầu về kỹ thuật |
Mức độ phổ biến | Phổ biến với các nhà nghiên cứu, phát triển | Phổ biến với các nhà phát triển phần mềm ứng dụng | Phổ biến với người dùng cuối |
Kiểm soát | Dữ liệu điều hành, thời gian vận hành, ứng dụng và phần mềm trung gian | Dữ liệu ứng dụng | Không cần |
Các giải pháp PaaS được tạo ra để đáp ứng các yêu cầu của mô hình kinh doanh hiện đại, đồng thời giúp giảm đi đáng kể chi phí và sự phức tạp liên quan đến việc mua, cài đặt và quản lý phần cứng và phần mềm nội bộ. Hy vọng qua bài viết trên, độc giả có thể hiểu những thông tin cơ bản về PaaS là gì và phân biệt được sự khác biệt với phần mềm dịch vụ khác.
- Nguồn tham khảo
Techtarget (tham khảo ngày 17/10), What is PaaS. Có tại: https://www.techtarget.com/searchcloudcomputing/definition/Platform-as-a-Service-PaaS
IBM (tham khảo ngày 17/10), What is Platform-as-a-Service. Có tại: https://www.ibm.com/topics/paas